اینفوفرهنگ – فاطمه بهروز فخر: این روزها اگر خبرهای داغ فضای مجازی یا تیتر یک روزنامهها را دنبال کنیم، با اتفاق غمانگیزی بهنام خودکشی مواجه میشویم. هنوز چند روزی از خبر خودکشی دختر نوجوانی در گوشهای از یک شهر نگذشته است که خیلیها دلیل آن را اعتیادِ این روزهایِ نوجوانان و جوانان به فضای مجازی و در نتیجهی آن گرفتار شدن در تلخی بیسرانجام بازی به نام نهنگ آبی میدانند.
خلاء الگو سازی در مدارس
اگرچه تاثیر بسیاری از جریانهای شکلگرفته در فضای مجازی را در بروز چنین اتفاقاتی نمیتوان نادیده گرفت، اما پیبردن به دلایل چنین اقدامات تلخ و ناگواری در سنین حساس نوجوانی و جوانی، نیازمند تحقیق و پژوهشی جامعهشناسانه است تا در نهایت با نگاهی آسیبشناسانه برای جلوگیری و پیشگیری از آن تدابیری اندیشیده شود
مریم نراقی که سالها در حوزهی توانمندسازی زنان آسیبدیده فعالیت داشته است، خانواده را اولین الگوی نوجوان میداند و معتقد است:«بسیاری از کمبودها و خودکمبینیهای نوجوانان ناشی از رفتارها و الگوهای نادرست خانواده است. وقتی روح نوجوان با محبتی اصیل و خالص که منشا آن در خانواده است روبهرو نشود، ناخودآگاه آن را در بیرون از بنیان خانواده که خالی از آسیب نیست، جستوجو میکند.»
این مشاور و فعال اجتماعی در ادامه سخنان خود گفت:«بعد از خانواده نیز، مدارس ما نقش و وظیفه خطیری برعهده دارند. اما متاسفانه مدارس و نظام آموزشوپرورش ما تنها بر همان روشهای سنتی و کلیشهای سابق تکیه دارند که نهتنها فرصت شناخت خود را به نوجوانان نمیدهد، بلکه گاهی نیز باعث شناختهای ناقص و اشتباه میشوند.»
وی افزود:«مدرسه و محیط آموزشی باید بستر مناسبی برای رشد و ایجاد فرصتهایی برای بروز و بسط استعدادهای نوجوان باشد، زیرا در غیر اینصورت نوجوان برای شناخت خود و شناساندن خود به دیگران از روشهایی نامناسب استفاده میکند که گاهی در جامعه با عنوان ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی مواجه میشویم.»
وادی بدون کنترل
این روزها گسترش فضای مجازی و وسعت ارتباطات از جمله دلایل مهم افزایش ناهنجاریها است. اگرچه نمیتوان مانع استفاده و بهرهمندی نوجوانان و جوانان از این فضا و امکانات آن شد، اما باید دانست که استفاده از چنین فضاها و امکاناتی مستلزم هوشیاری و مراقبتی کنترلشده است. علاوه بر خانوادهها و مسئولیت مهمشان در این زمینه، باید مسئولان و سازمانهای ذی ربط فرهنگی را نیز دخیل دانست. تا وقتی برای نوجوان و جوانان برنامههای جایگزین جذابی وجود نداشته باشد، دنیای مجازی هر روز آنها را در خودشان غرق میکند. برای مثال اگر آمارها و مصادیق نشان میدهند که سن بلوغ در نوجوانان کاهش پیدا کرده است و آنها به تماشای فیلمها و برنامههای جنسی متمایلتر شدهاند، باید پرسید برای جایگزینی و دور کردن آنها از چنین فضایی، چه تدابیری اندیشیده و چه برنامههایی جایگزین شده است؟
باید بدانیم که افزایش ناهنجاریها و اتفاقات تلخی که تیتر اول روزنامهها میشوند، متوجه تمام افراد جامعه است و همه علاوه بر آنکه بر بروز آن دخیل هستیم اما میتوانیم با بهرهگیری از روانشناسان، جامعهشناسان و حتی قشر دانشگاهی و فرهنگی که داعیهدار دغدغههای ارزشی و مذهبی هستند با داشتن برنامهای جامع در جهت سالمسازی فضای فراغتی نوجوانان گام برداریم و چهارچوب فکری و روحی این قشر را که سرمایههای جامعه هستند، سالم نگاه داریم.
اینفوفرهنگ - نفیسه زارعی:روزهای تب و تاب انقلاب و درست در زمان مواجه جریانهای ضدونقیض های سیاسی که گاهی به واسطه تحرکاتشان، بیم فروپاشی نظامنوپا را به ذهن نزدیک میکردند، یکی از کاربردیترین ابزار در ایجاد مفاهمه مشترک از ارزشهای این نظام، رسانه های مردمی و زنده به نام نماز جمعه بود.
بزرگترین نمود تشیع انقلابی در روزهای دهه شصت و در دانشگاه تهران نمود پیدا میکرد، وقتی جمعیتی به هم فشرده تنگاتنگ هم در صف های نماز می ایستادند و خطیب با حرارت جریان شناسی سیاسی و عبادی را برای ایشان تبیین میکرد.از همین جا بود که ماشین ترور مجاهدین خلق فعالانه برای تخریب نماز جمعه و ایجاد رعب و وحشت در میان مردم انقلابی که صبح های جمعه سجاده به دست به محل اقامه نماز می آمدند، کارش را آغاز کرد و این به معنای بُرد بالای نماز جمعه در ایجاد بصیرت، وحدت و حفظ انسجام در نظام اسلامی بود.
بررسی سیر عملکرد تریبون نماز جمعه در دهه های گوناگون انقلاب چه در روزهای خطبه های آتشین رهبر معظم انقلاب و یا خطابه های حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی به عنوان امام جمعه های که تا پیش از فتنه 88، یکی از مؤثرترین خطیبان جمعه بود و حتی امروز که دیگر محل اقامه نماز برای رعایت کیفیت حال نمازگزاران بنا به فصول گوناگون تغییر میکند، نشان از انفعال نسبی آن دارد. انفعالی که حالا منجر شده تا قشر جوان کمتر خود را موظف به حضور در نماز بدانند.
البته نمازهای جمعه هایی مثل نمازهایی که به امامت رهبر انقلاب اقامه میشود از این قاعده مستثنی است؛ زیرا ویژگی عمده پویایی و مسائل مطروحه در خلال این نمازهای خاص عاملی برای جذب همه اقشار به حساب میآید. نگاه به این عملکرد ضرورت تغییراتی را در سیاستگذاری های خرد و کلان ستاد نماز جمعه به ذهن نزدیک میکند؛ ستادی که باید از شائبه های جریانات سیاسی چپ و راست به دور باشد و در فضای انقلاب تصمیمگیری نموده و آن را از طریق نماز جمعه به مردم در سراسر کشور منتقل کند و خود در این فضا جریانساز و نقش آفرین باشد. درست مثل روزهای دهه 60 که جریانسازی شناخت شبکه نفاق، ایجاد و هدایت جریانات سیاسی و فرهنگی و اموری از این دست در نماز جمعه اتفاق میافتاد.
لزوم جوانگرایی و ورود اندیشه های جدید که بارها در سطوح مختلف رهبر معظم انقلاب به آن در حوزه های گوناگون تأکید داشته اند، اینبار به صورتی جدی در زمینه برگزاری نماز عبادی سیاسی جمعه احساس میشود. این مسئله از ائمه جماعات تا مخاطبین آنها، یعنی از رأس هرم تا پایین را دربر میگیرد.
شورای سیاستگذاری ائمه جماعات با اتخاذ موضعی جوانگرایانه و درعین حال انقلابی، باید در مسیر تحول گام بردارد، استفاده از علمایی که شیوه های جذب جوانان انقلابی را برای جریانسازی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی میدانند نظیر آیتالله سید محمد مهدی میرباقری، حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا قاسمیان،حجتالاسلام و المسلمین سید علی خمینی و شخصیتهایی از این دست که با نگاه به مباحث و منابر خاصشان میتوان به ظرفیت غنی و پربار علمی آنها پی برد و به نوعی شکوفایی اصل مهم کادرسازی به سبک انقلاب اسلامی را در این دهه به عینه مشاهده کرد.
البته در آن روی سکه جریانات سیاسی خاص، نظیر طیف اصلاحات و وابستگان آن هم در این حوزه ورود کردهاند و زمزمه های استفاده از شخصیتهایی که با بررسی عملکرد علمی، فرهنگی و سیاسی شان عدم اقبال عمومی و بهویژه نسل جوان به آنها به چشم میخورد در این جناح و رسانه های مرتبط با آنها روایتگر عزم جزم ایشان است.
نکته قابل توجه این است که گزینه های مطرح شده از سوی این قشر عمدتا افرادی هستند که ناخودآگاه در جریانات گوناگون برای پرکردن خلأ عدم وجود شخصیتهای کاریزماتیک به آنها متوسل میشوند و در نهایت در چند بازی اخیر اصلاحات، پرده از روی حقیقت برداشته میشود که آنها تنها متضمن حیات سیاسی جریانی هستند که در فتنه 88 منزوی شده و بعد از انتخابات 96 علیرغم امیدهای زیاد به بی مهریهای نسبی دولت اعتدال گرفتار آمدند. از جمله این اشخاص حجت السلام سیدحسن خمینی و حجتالاسلام علی اکبر ناطق نوری هستند که در مقاطعی مثل انتخابات خبرگان رهبری و مانند آن مورد توجه این جناح واقع شدند. نکته دیگر این که باید از این افراد سوال کرد که در این چندین سال کجا بودند و چرا حال که صحبت از جوانگرایی در نماز جمعه است، در صحنه حاضر شدهاند و هر روز شخصی را به عرصه رسانه میفرستند تا از لزوم حضور این حضرات صحبت کند.
قطعا استفاده از ظرفیتهای انقلابی، مُقوِم یکی از مهمترین اجتماعات سیاسی عبادی مسلمانان است، اجتماعی که میتوان تاریخساز و تصمیمساز باشد و بر همین اساس در برنامه ریزی و سیاستگذاری با نگاههای آلوده سیاسی و یا نگاهی منفعلانه از کارکردهای اصلیش کاسته شود.
سیدمحمود رضوی تهیهکننده سینما، مستند تبلیغاتی «قالیباف» را میسازد.
رئیس مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور گفت: رانندگان به ازای هر ساعت تردد بدون مجوز طرح ترافیک در محدوده طرح، ۲۰ هزار تومان جریمه میشوند.